Dijital Medyanın Tüketim Kültürü Üzerindeki Etkisi
Özet
Korona virüs pandemisinin ardından gelen değişiklikler yalnızca bireylerin sağlıklarını koruma biçimlerini değil, aynı zamanda yaşam tarzlarını ve tüketim faaliyetlerini de dönüştürmüştür. Tüketim ve yaşam tarzı arasındaki ilişki değişmiş, sürdürülebilirliğe bakış açısı küresel üretimin aleyhine dönmüş ve aracılandırılmış iletişime olan ihtiyaç medyanın tüketilme şeklini değiştirmiştir.
Pek çok farklı aktivitenin yanı sıra bireyler evde kapalı kaldıkları sürede kendileri yapabilecekleri yemek ve hamur işi yapma ya da örgü örme gibi faaliyetlere ilgi gösterdikleri için bu durum karşısında markaların kendilerini anlatma biçimleri de değişime uğramıştır. Bu anlamda, tüketicilerin maruz kaldığı tüketim kültürü ile birlikte tüketicilerin yaşam tarzlarının nasıl değiştiğinin incelenmesi önem taşımaktadır, zira değişen dünyanın etkilerini tam olarak anlayabilmenin tek yolu tüketicilerin bu dünyayı nasıl anlamlandırdıklarından geçmektedir. Bu nedenle tüketici davranışları çerçevesinde tüketim kültürü anlaşılmalıdır. Sosyal medya tüketimi tüketim kültürüne ilişkin çalışmalarda gittikçe artan bir yere sahip olsa da tüketim kültürü ve sosyal medya kullanımı arasındaki ilişkiyi irdeleyen çalışmalara pek rastlanmamaktadır. Bu bağlamda, bu çalışma da tüketim kültürünü Türkiye’nin 2020 yılında deneyimlediği kapanma dönemi süresince yansıtan tüketici pratiklerini incelemek suretiyle korona virüs sonrası dönemde tüketim kültürünün şekillenmesinde dijital medyanın oynadığı rolü belirleme niyetiyle hazırlanmıştır. Belirlenen zaman aralığında en yüksek etkileşim düzeyine sahip Instagram gönderilerinin etiketleri içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Ayrıca virüs sonrası dönemdeki tüketim kültürünün bileşenlerini vurgulamak için eleştirel tüketim kültürü kavramı merkezde tutulmuştur. Çalışmanın yeni tip bir tüketim kültürünün izlerini sürmek suretiyle mevcut literatüre katkı sağlaması umulmaktadır.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Aji, H.M.; Berakon, I. & Maizaitulaidawati, H. (2020). COVID-19 and E-Wallet Usage İntention: a Multigroup Analysis Between Indonesia and Malaysia. Cogent Business & Management, 7(1), https://doi.org/10.1080/23311975.2020.1804181 DOI: https://doi.org/10.1080/23311975.2020.1804181
Atik, D.; Fırat, A.F.; Ozgun, A. & Uzunoglu, E. (2020). Disenchantment with Market Society: Alternative Life Experiences. International Journal of Consumer Studies, 44(6), 574-585. DOI: https://doi.org/10.1111/ijcs.12587
Baudrillard, J. (2013). Tüketim Toplumu, Söylenceleri/Yapıları. Istanbul: Ayrıntı.
Bauman, Z. (2010). Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. Trans. A. Yılmaz. Istanbul: Ayrıntı.
Briedis, H.; Kronschnabl, A.; Rodriguez, A. & Ungerman, K. (2020). Adapting to the Next Normal in Retail: the Customer Experience İmperative. McKinsey&Company.
Bourdieu, P. (1984) Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, trans. R. Nice. London: Routledge & Kegan Paul.
Bull, M. & Whittam, G. (2021). Sustainable Value Creation? Entrepreneurial Orientations in the Football Industry. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 27 (1), 27-44. DOI: https://doi.org/10.1108/IJEBR-07-2020-0498
Chaffey, D. (2021). Global Social Media Research Summary 2021. Smart Insights. https://www.smartinsights.com/social-media-marketing/social-media-strategy/new-global-social-media-research/ (Accessed: 12/04/2022).
Charm, T., Grimmelt, A., Jain, A., Robinson, K., Mandel, J., Ortega, M., Yamakawa, N. & Stack, Y. (2020). Consumer Sentiment is Evolving as Countries Around the World Begin to Open. McKinsey&Company.
Chen, S., Wright, M.J., Gao, H., Liu, H. & Mather, D. (2021). The Effects of Brand Origin and Country-of-Manufacture on Consumers' İnstitutional Perceptions and Purchase Decision-Making. International Marketing Review, 38(2), 343-366. DOI: https://doi.org/10.1108/IMR-08-2019-0205
Debord, G. (1992). Gösteri Toplumu. Trans. A. Ekmekçi & O. Taşkent. Istanbul: Ayrıntı.
Dermody, J.; Zhao, A.L.; Koenig-Lewis, N. & Hanmer-Lloyd, S. (2021). Evaluating the Challenge of China's Crossverging Young “Enviro-Materialists”. Journal of Consumer Behavior, 20, 695 – 708. DOI: https://doi.org/10.1002/cb.1896
Evans, D. M. (2020). New Consumption Geographies, New Geographies of Consumption. Geographical Research, 58, 300– 303. DOI: https://doi.org/10.1111/1745-5871.12413
Featherstone, M. (2007). Consumer Culture and Postmodernism. London: SAGE. DOI: https://doi.org/10.4135/9781446212424
Feiereisen, S.; Rasolofoarison, D.; Russell, C.A. & Schau, H.J. (2020). One Brand, Many Trajectories: Narrative Navigation in Transmedia, Journal of Consumer Research, 48(4), 651-681. DOI: https://doi.org/10.1093/jcr/ucaa046
Flavian, C., Guinaliu, M. & Lu, Y. (2020). Mobile Payments Adoption – Introducing Mindfulness to Better Understand Consumer Behavior. International Journal of Bank Marketing, 38 (7), 1575-1599. DOI: https://doi.org/10.1108/IJBM-01-2020-0039
Fuchs, C. (2020). Everyday Life and Everyday Communication in Coronavirus Capitalism. Triple C, 18(1), 375–399. DOI: https://doi.org/10.31269/triplec.v18i1.1167
Galoni, C.; Carpenter, G.S. & Rao, H. (2020) Disgusted and Afraid: Consumer Choices Under the Threat of Contagious Disease. Journal of Consumer Research, 47(3), 373 – 392. DOI: https://doi.org/10.1093/jcr/ucaa025
Jameson, F. (1984) Postmodernism: Or the Cultural Logic of Late Capitalism. New Left
Review, 146, 53-92. DOI: https://doi.org/10.5325/style.53.1.0146
Jami, A.; Kouchaki, M. & Gino, F. (2021). I Own, so I Help Out: How Psychological Ownership Increases Prosocial Behavior. Journal of Consumer Research, 47(5), 698–715. DOI: https://doi.org/10.1093/jcr/ucaa040
Kannengießer, S. & McCurdy, P. (2020). Mediatization and the Absence of the Environment. Communication Theory, 31(4), 911-931. DOI: https://doi.org/10.1093/ct/qtaa009
Karpen, I.O. & Conduit, J. (2020). Engaging in Times of COVID-19 and Beyond: Theorizing Customer Engagement Through Different Paradigmatic Lenses, Journal of Service Management, 31(6), 1163-1174. DOI: https://doi.org/10.1108/JOSM-05-2020-0156
Kellner, D. (2003). Media Spectacle. London: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203166383
Kotler, P. (2020). The Consumer in the Age Of Coronavirus. Sarasota Institute. https://sarasotainstitute.global/the-consumer-in-the-age-of-coronavirus/ (Accessed: 12.04.2022). DOI: https://doi.org/10.1177/2394964320922794
Kviat, A. (2021). Post-Digital Prosumption and the Sharing Economy of Space: The Pay-Per-Minute Cafe. Journal of Consumer Culture. https://doi.org/10.1177/14695405211022080. DOI: https://doi.org/10.1177/14695405211022080
Lamberton, C. & Goldsmith, K. (2020). A Perennial Prize or a Fading Goal? A Curation, Framework and Agenda for Future Research. Journal of Consumer Research, 47(2), 301-309. DOI: https://doi.org/10.1093/jcr/ucaa027
Lang, B., Dolan, R., Kemper, J. and Northey, G. (2021), Prosumers in Times of Crisis: Definition, Archetypes and Implications, Journal of Service Management, 32(2), 176-189. DOI: https://doi.org/10.1108/JOSM-05-2020-0155
Mehta, S.; Saxena, T.; Purohit, N. (2020). The New Consumer Behaviour Paradigm Amid COVID-19: Permanent or Transient? Journal of Health Management. 22(2), 291-301. DOI: https://doi.org/10.1177/0972063420940834
Ministry of Internal Affairs. (2020). Announcements. https://www.icisleri.gov.tr/duyurular (Accessed: 12/04/2022).
Morewedge, C.K.; Monga, A.; Palmatier, R.; Shu, S. & Small, D. (2019). The Future of Ownership, Marketing Science, Rome, Italy.
Moriuchi, E. (2021). The Impact of Country of Origin on Consumers' Pricing Judgments in Ecommerce Settings, International Marketing Review, 38(3), 514-538. DOI: https://doi.org/10.1108/IMR-10-2019-0245
Naeem, M. (2021), Understanding the Customer Psychology of Impulse Buying During COVID-19 Pandemic: Implications for Retailers. International Journal of Retail & Distribution Management, 49 (3), 377-393. DOI: https://doi.org/10.1108/IJRDM-08-2020-0317
O’Connell, R., & Brannen, J. (2021). Families and Food in Hard Times: European Comparative Research. London: UCL Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1b0fvjj
Ozdamar Ertekin, Z.; Oflac, B.S. & Serbetcioglu, C. (2020). Fashion Consumption During Economic Crisis: Emerging Practices and Feelings of Consumers. Journal of Global Fashion Marketing, 11(3), 270 – 288. DOI: https://doi.org/10.1080/20932685.2020.1754269
Paik, H. & Lee, J.H. (2021). Analytical Framework, Typology and Retail Experience Design Process for Integrated Relational Brand Experience. International Journal of Retail & Distribution Management, 49(4), 466-490. DOI: https://doi.org/10.1108/IJRDM-12-2019-0394
Raosoft (2020). Sample Size Calculator. http://www.raosoft.com/samplesize.html (Accessed: 12/04/2022).
Ritzer, G. (2005). Enchanting a Disenchanted World: Revolutionizing the Means of Consumption. USA: Pine Forge Press.
Rokka, J. (2021). Consumer Culture Theory’s Future in Marketing. Journal of Marketing Theory and Practice, 29(1), 114-124. DOI: https://doi.org/10.1080/10696679.2020.1860685
Rostiani, R., Toyib, J.S. & Khoiriyah, S. (2021). Why Do Muslims Engage in Adaptive Worship Behavior During the Pandemic? The Role of Protection Motives and Religiosity, Journal of Islamic Marketing, 12(3), 518-542. DOI: https://doi.org/10.1108/JIMA-09-2020-0261
Saari, S.; Secrieru, S.; Kaczmarski, M.; Kluge, J.; Rácz, A.; Stanovaya, T. & Wilson, A. (2020). Russian Futures 2030: The Shape of Things to Come. Russia: European Union Institute for Security Studies.
Salazar, H.S. (2020). The Mediatization of Human Rights Memory in Chile. Communication Theory, 30(4), 429–448. DOI: https://doi.org/10.1093/ct/qtaa017
Sobande, F. (2020). We’re All in This Together’: Commodified Notions of Connection, Care and Community in Brand Responses to COVID-19. European Journal of Cultural Studies, 23(6), 1033-1037. DOI: https://doi.org/10.1177/1367549420932294
Swan, E. (2020). COVID-19 Foodwork, Race, Gender, Class and Food Justice: An İntersectional Feminist Analysis, Gender in Management, 35(7/8), 693-703.
Türkiye’nin Sosyal Medya Karnesi Belli Oldu (2020). Hürriyet Newspaper. https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/turkiyenin-sosyal-medya-karnesi-belli-oldu-41453806 (Accessed: 12/04/2022).
Üstündağlı Erten, E. & Güzeloğlu, E.B. (2021). Transformation of Do-It-Yourself from Altruistic to Utilitarian Tendency: DIY Entrepreneurs and Sustainable Practices in Shared Economy Market Conditions, Management of Environmental Quality, 32(1), 127-143. DOI: https://doi.org/10.1108/MEQ-04-2020-0064
Veblen (1995). Aylak Sınıf. (İ. User, Trans.). Marmara Üniversitesi. Istanbul.
Wilson, A. & Bellezza, S. (2022). Consumer Minimalism. Journal of Consumer Research, 48(5), 796-816. DOI: https://doi.org/10.1093/jcr/ucab038
Yel, A. & Ünlü Dalaylı, F. (2021). Influencer Effect during Coronavirus Period within the Framework of the Consumption Society. İnsan ve İnsan, 8 (28), 91-102 .
Zervas, G.; Proserpio, D. & Byers, J.W. (2017). The Rise of the Sharing Economy: Estimating the Impact of Airbnb on the Hotel Industry. Journal of Marketing Research, 54(5), 687–705. DOI: https://doi.org/10.1509/jmr.15.0204
