Kapsayıcı Bir Girişimcilik Ekosistemi için Sosyal Girişimler ve Engelli Girişimcilere Yönelik Destekler: Türkiye Örneği
Özet
Engelliler herkesle aynı hak ve özgürlüklere sahiptir, ancak tatminkar bir iş bulma konusunda ciddi zorluklar yaşamaktadırlar. Hükümetler, engellilerin istihdamı ile ilgili toplumsal kapsayıcılığı, erişilebilirliği ve fırsat eşitliğini sağlamaktan sorumludur, ancak aynı zamanda engellileri güçlendirecek ve tam ekonomik katılımlarına katkıda bulunacak girişimler kurmaya da teşvik etmelidirler. Dünya nüfusunun yaklaşık %15'ini oluşturan engelli bireyler doyurulmamış bir pazar olmasına rağmen, işletmeler genellikle sağlıklı tüketicileri hedeflerler. Sosyal Girişimler (SE), sosyal etki ve toplumsal kapyacılığa öncelik verir, ancak yine de işin sürdürülebilirliği için kâr katkısı da gereklidir. Bu nedenle engelli girişimcilerin ülkelerinde nasıl desteklendiği, başarılarında kritik bir faktör olacaktır. Bu çalışmanın amacı, kapsayıcı bir girişimcilik ekosistemi için Türkiye'de engelli girişimcilere sağlanan destekleri açıklamaktır. Bulgular, gerek devlet eliyle gerekse sivil toplum kuruluşlarınca finansman, yatırım, eğitim, ar-ge, danışmanlık gibi alanlarda girişimciliği destekleyici çözümler üretildiğini, ancak doğrudan engellilere yönelik özel desteklerin sayısının İŞKUR ve KOSGEB ile sınırlı düzeyde kaldığını göstermektedir. Engellilerce, engelli tüketicilerin yaşamını kolaylaştırmaya yönelik kurulan sosyal girişim iyi uygulama örnekleri de incelenmiş ve bu tür girişimlerin sayıca artması için STK, sosyal girişim platformları ve devlet iş birliğinin, engelli girişimcilerin destekler hususunda farkındalığının artması gerekliliğine vurgu yapılmıştır.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Besler, S. (2010), “Sosyal Girişimcilik”, In S. Besler, eds., Sosyal Girişimcilik, İstanbul: Beta, 3-28.
Biçer, B. & Başer, E. H. (2019), Öğretmen Adaylarının Empatik Eğilimlerinin Sosyal Girişimcilik Özelliklerini Yordama Gücü ve Empatik Eğilim ile Sosyal Girişimcilik Özelliklerini Etkileyen Faktörler, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 5, 235-243. DOI: https://doi.org/10.18506/anemon.520986
Biçerli, K. (2010), “Sosyal Girişimcilik ve Istihdam”, In S. Besler, eds., Sosyal Girişimcilik, İstanbul: Beta, 84- 85.
Bildirici, L. (2021), Görme engelli girişimcinin hedefi yerli üretim 'netgör' bastonla yurt dışına açılmak, https://www.aa.com.tr/tr/yasam/gorme-engelli-girisimcinin-hedefi-yerli-uretim-netgor-bastonla-yurt-disina-acilmak/2237710 (Accessed 8.12.2021)
Blindlook, (2021), Hakkımızda, https://www.blindlook.com/hakkimizda (Accessed 8.12.2021)
British Council (2019), Türkiye’de Sosyal Girişimlerin Durumu, https://www.britishcouncil.org.tr/sites/default/files/20190702_se_research_report_the_state_of_social_enterprise_in_turkey_tr_single_page.pdf (Accessed 29.10.2021)
British Council and TUSEV (2012), Sosyal Girişimcilik Projesi Türkiye’de Sosyal Girişimlere Kamu Tarafından Mali Destek Sağlanması Politika Belgesi, http://sosyalgirisim.org/userfiles/document/SG%20Kamu%20Mali%20Deste%C4%9Fi%20Politika%20Belgesi_%20FINAL.pdf (Accessed 29.11.2021)
Carroll, A.B. (1999), Corporate Social Responsibility: Evolution of A Definitional Construct. Business & Society, 38, 3, 268-295. DOI: https://doi.org/10.1177/000765039903800303
European Commission. (2015), A map of social enterprises and their eco-systems in Europe Synthesis Report, https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=12987&langId=en (Accessed 29.11.2021).
Güler, B. K. (2011), Yoksullukla Mücadelede Sosyal Girişimcilik: Ashoka Üyelerinden Sosyal Yenilikçi Örnek Uygulamalar, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 3, 79-111.
İŞKUR, (2020), Çalışma Raporu- 10. Genel Kurul Raporu, https://media.iskur.gov.tr/33490/10-genel-kurul-raporu.pdf (Accessed 9.12.2021).
İŞKUR, (2021), Engelli Hibe Desteği Başvuru Rehberi, engelli-ve-eski-hukumlu-proje-basvurulari-tarih-guncelleme-_ek_2022-yili-1-donem-engelli-hibe-destegi-proje-basvuru-rehberi.pdf (iskur.gov.tr) (Accessed 10.12.2021).
İŞKUR, (n.d.), The Republic of Turkey Ministry of Labour and Social Security Turkish Employment Agency (İŞKUR), https://www.etf.europa.eu/sites/default/files/event/Taskiner_Iskur.pdf (Accessed 9.12.2021).
KOSGEB, (2018), Girişimcilik Destek Programı, https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/destekdetay/1231/girisimcilik-destek-programi (Accessed 10.12.2021).
KOSGEB, (2021), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun, https://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Yonetmelikler/KOSGEB_Kurulu%C5%9F_Kanunu.pdf (Accessed 11.12.2021).
KOSGEB, (n.d.). Tarihçe – Dünden Bugüne KOSGEB, https://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/7903/tarihce (Accessed 14.12.2021)
Ministry of Family and Social Services, (2021), Disabled and Elder Statistics Bulletin – September 2021/(Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni – Eylül 2021), https://www.aile.gov.tr/media/93884/eyhgm_istatistik_bulteni_eylul_2021.pdf (Accessed 20.11.2021).
Ministry of Industry and Technology, (2021), Grant Support For The Disabled - Summary Informatıon Form, https://www.yatirimadestek.gov.tr/pdf/assets/upload/dosyalar/ozet-engellilere_yonelik_proje_destegi.pdf (Accessed 3.1.2022).
Namal, M. K., Koçancı, M. & Aksoy, B. (2018), KOSGEB Girişimcilik Programı Eleştirel Bir Değerlendirme, The Academic Elegance, 5, 9, 93-110.
Official Gazette, (2018), Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Kararname No:4., https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180715-1.pdf (Accessed 25.11.2021).
Petrella, F. & Battesti, N. R. (2020), Social Enterprises and Their Ecosystems in Europe Country Report France, https://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=22304&langId=en (Accessed 25.11.2021).
TEKSEM, (2021, 25 November), Kısaca Teksem, https://www.teksem.net (Accessed 25.11.2021).
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) 10. Genel Kurul Çalışma Raporu (2020), https://media.iskur.gov.tr/33490/10-genel-kurul-raporu.pdf (Accessed 25.11.2021).
Uluhan, R. (2019), Kendi İşini Kurmak İsteyenler İçin Girişimcilik Kılavuz, https://www.clouds.com.tr/web/uploads/dosya/282412.pdf (Accessed 20.11.2021).