Türkiye’de Sosyal Medyada Kadın Cinayetlerine Yönelik Yaklaşımlar: Sosyolojik Bir Analiz
Özet
Bu araştırmanın konusu Türkiye’deki kadın cinayetleridir. Kadın cinayetleri Türkiye’de son 25 yılda giderek artarak, ülke gündemine yerleşmiş ve önemli bir sosyal problem haline gelmiştir. Kadın cinayetleri sosyal bilimlerin de önemli bir araştırma konusudur. Konuyla ilgili araştırmalarda daha çok gazete ve internet haberlerine dayalı olarak, cinayetle ilgili sınırlı bilginin betimsel analizinin yapıldığı gözlenmektedir. Bu önemli sorun hakkında toplumun görüş ve yaklaşımlarının ise sistematik olarak incelenmediği görülmektedir. Bu araştırma, toplumun kadın cinayetlerinin nedenleri, etkileri, çözümü, failleri ve mağdurlarına yönelik görüş ve yaklaşımlarını öğrenmeyi amaçlar. Araştırma, cinayetlerle ilgili ifade edilen bu boyutlar açıklamayı ve anlamayı hedefler. Nitel araştırma paradigması temelinde planlanan araştırmanın verileri popüler sosyal medya platformu Facebook’da yer alan 20 kadın cinayetine yönelik yapılan 1100 yorumdan oluşmaktadır. Facebook’tan elde edilen veriler içerik analiziyle sınıflandırılıp yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda, toplumun kadın cinayetlerini daha çok kadın odaklı ve hukuksal yaklaşımla açıkladığı, aynı zamanda aile, eğitim, siyaset, din ve kültürle ilgili faktörleri de önemli gördüğü ortaya çıkmıştır. Toplum, kadın cinayetlerinde mağduru(kadın) genellikle saf, temiz ve masum olarak görürken, faili(erkek), kötü ve tehlikeli olarak betimlemektedir. Kadın cinayetlerine yönelik tepki dinsel, duygusal, kötümser ve rasyonel öğeler taşımaktadır. Kadın cinayetlerinin çözümünde ise genel eğilim hukuk ve ceza temellidir. Araştırma sonucunda, Türkiye’de kadın cinayetlerini azaltmak için kadına yönelik ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel politikalar uygulanmasının gereği ve önemi belirtilmiştir. İfade edilen politikalar kadının toplumdaki statüsünü yükseltecektir.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Aslan, A., & Kırışkan, I.(2022). Türkiye’de kadın cinayeti haberlerinin içerik analizi (2008-2021). İnternational journal of social ınquiry. 15(1), 85-104. DOI: https://doi.org/10.37093/ijsi.1034519
Avcı, E., & Küpeli, H.(2019). Kadın cinayetleri: 2008-2017 yılları arasında jandarma sorumluluk bölgesinde gerçekleşen olayların analizi. TİHEK akademik dergi.4-5, 145-159.
Can, Y. (2018). Ataerkil ideoloji tartışmaları. D. Şenol ve H.E. Kaya (Ed.), Toplumsal cinsiyet sosyolojisi (1. bs., ss.35-60). Lisans Yayıncılık
Corbin, J.,& Strauss, A.(2008). Basics of qualitative research techniques and procedures for developing grounded theory:Sage. Publication DOI: https://doi.org/10.4135/9781452230153
Creswell, J.W.(2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches.: Sage. Publication
Çelik, H., Baykal, Nur B., Kılıç Memur, H.N.(2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Eğitimde nitel araştırmalar dergisi. 8(1), 379-406.
Çetin, İ.(2014). Gelenek ve modernite arasında Türkiye’de son dönem kadın cinayetleri. Sosyoloji dergisi. 30, 41-63.
Çetin, E. (2018). Kitle iletişim araçları ve bireyin toplumsal davranışına etkileri. M. Y. Alptekin (Ed.), Dünden bugüne sosyoloji (1. bs., ss.235-248). NobelYayınevi.
Dietz, T.M, Scott, F.R., Rosa, E.(1996). Risk, technology and society, R.E. Dunlap, W. Michelson (eds), Handbook of environmental sociology, Greenwood Press.
Elhan, S.(2022). Kadın cinayetleri: Kavramsallaştırılması ve namus cinayetleri özelinde “rasyonelleştirilmesi”. Hitit ekonomi ve politika dergisi. 2(1), 81-88.
Erdoğan, D.(2023). Sosyal bir problem olarak Türkiye’de (femisid) kadın cinayetleri: Eleştirel feminist bir yorumlama. Retrieved November 7, 2023, from https://www.academia.edu.tr
Erjem, Y. (2018). Nitel araştırma yöntemi. D.A. Arslan(Ed.), Sosyolojide araştırma yöntem ve teknikleri (1. bs., ss.159-181). Paradigma Akademi.
Erjem, Y. (2016). Sosyolojik düşüncenin gelişimi ve sosyolojide temel kuramsal yaklaşımlar.D. A. Arslan ve M. Çağlayandereli (Ed.), Sosyoloji: Günlük yaşamı anlamak (1. bs., ss.69-105). Paradigma Akademi.
Gazioğlu, E.(2013). Kadın cinayetleri: Kavramsallaştırma ve sorunlu yaklaşımlar, Sosyal politika çalışmaları dergisi.7(30), 89-100.
Giddens A. & Sutton P.W. (2014). Sosyolojide temel kavramlar. (Çev. Ali Esgin), Ankara: Phoenix. (Orijinal yayın tarihi 2014).
Gültekin, K. (2023). Eleştirel Kriminoloji. M. A. Sözer ve E. Balcıoğlu(Ed.), Kriminoloji (2. bs., ss.115-137). Nobel Yayınevi
Güneş, G.,&Yıldırım, B.(2019). Cinsiyet temelli bir savaş: Kadın cinayetlerinin medyada temsili üzerine bir değerlendirme. Toplum ve sosyal Hizmet. 30(3), 936-964. DOI: https://doi.org/10.33417/tsh.622587
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, (2023). Kadın cinayetlerini durduracağız platformu 2022 Ocak raporu. Retrieved November 7, 2023, from https://kadincinayetlerinidurduracagiz.net. erişim.
Kolburan, Ş. Güliz.(2017). Kadın cinayetleri konusunda nedensel bir değerlendirme: Sahip olma güdüsü. Adli tıp bülteni. 22(3), 194-199. DOI: https://doi.org/10.17986/blm.2017228672
Marshall, G.(1999). Sosyoloji sözlüğü. Çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü. Bilim ve Sanat Yayınları
Neuman W.L. (2007). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar Cilt. 2. (Çev. Sedef Özge). Yayın Odası Yayınevi (Orijinal yayın tarihi 2006).
Özkan, S.(2018). Kadına yönelik şiddet ve sosyal medya aktivizmi: Kadın cinayetlerini durduracağız platformu örneğinde içerik analizi. Yeni Düşünceler. 9, 57-69.
Radford, J., & Russell, D.E.(1992). Femicide: The politics of woman killing. Twayne Puplishers.
Ritzer G. & Stepnisky J. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları ve klasik kuramlar. (Çev. I.Ertuna Hovison). Deki Basım Yayım (Orijinal yayın tarihi 2013).
Sallan Gül, S. (2012). Toplumsal cinsiyet sosyolojisi. M.Tuna(Ed.), Sosyolojiye giriş (1. bs., ss.226-244). Detay Yayıncılık.
Sancar, S.(2009). Erkeklik: imkânsız iktidar. Ailede piyasada ve sokakta erkekler. Metis Yayınevi
Sarıtaş, S. (2018). Toplumsal cinsiyet ve eğitim. D. Şenol ve H.E. Kaya (Ed.), Toplumsal cinsiyet sosyolojisi (1. bs., ss.217-239). Lisans Yayıncılık
Schaefer, R.T.(2013). Sosyoloji. (Çev. Ed. Simten Coşar), Palme Yayıncılık
Talimciler, A. (2021). Kadın cinayetlerinde hukuktan rol çalan sosyal medya. Sosyologca. 22, 104-116.
Taştan, C., & Küçüker Yıldız, A.(2019). Dünyada ve Türkiye’de kadın cinayetleri. Polis Akademisi Yayınları.
Yanıklar, C. (2018). Toplumsal cinsiyet ve çalışma yaşamı. D. Şenol ve H.E. Kaya (Ed.), Toplumsal cinsiyet sosyolojisi (1. bs., ss.241-256). Lisans Yayıncılık.
Yazıcı, F.(2021). Dünyada ve Türkiye’de kadına yönelik şiddet: Türleri, nedenleri, sonuçları ve İstanbul Sözleşmesi. Retrieved November 12, 2023, from https://www.sosyologfer.com
Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (2. bs.) Seçkin Yayınevi
Yılmaz, E ve Ören, B. (2021). Kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetlerinin medyaya yansıması. Atatürk Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi. 3(1), 46-53. DOI: https://doi.org/10.51621/atakad.817828
