Dış Ticaret İşlemlerinin Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standartları ve Vergi Usul Kanunu Kapsamında İncelenmesi
Özet
Dış ticaret, ülkeler arasında mal ve hizmet ticaretini ifade eden ihracat ve ithalat işlemlerini kapsayan bir faaliyettir. Dış ticaretin ülke ekonomileri üzerindeki etkisi yadsınamaz bir gerçektir. Dünya çapında artan dış ticaret hacmine paralel olarak ülkemizde de dış ticaret işlemlerinde büyük bir artış yaşanmaktadır. Ülkemizdeki dış ticaret işlemlerinin önemli bir bölümü büyük ve orta ölçekli işletmeler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu işletmelerin, dış ticaret işlemlerini nasıl muhasebeleştireceği ve finansal tablolarında nasıl raporlayacağı sorularına verilecek cevap; esas alınan standart, ilke ve düzenlemelere göre farklılışmaktadır. Bu çalışmanın amacı işletmelerin dış ticaret işlemlerini muhasebeleştirme ilkelerini Büyük ve Orta Boy İşletmelerin Finansal Raporlama Standartları (BOBİ FRS) ve vergi mevzuatı açısından incelemektir. Çalışma kapsamında muhasebe standartları ve vergi mevzuatı arasındaki benzer ve farklı uygulamalar teorik çerçevede ortaya konulmuştur.
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Referanslar
Ağsakal, A. & Baral, B. (2016a), Dış Ticaret İşlemlerinin TMS 2 Stoklar ve TMS 18 Hasılat Standartları Kapsamında İncelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 272-293.
Ağsakal, A. & Baral, G. (2016b), Dış Ticaret İşlemlerinin TMS 21 Kur Değişim Etkileri Standardına Göre Muhasebeleştirilmesi, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (2), 262-277. DOI: https://doi.org/10.21180/kuiibf.20161218257
Akçay, S. & Uysal, M. (2019), Dış Ticaret İşlemlerinin TMS ile İlişkisinin Vergi Usul Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi, BMIJ, 7(1), 257-279. DOI: https://doi.org/10.15295/bmij.v7i1.1064
Ataman, B. & Cavlak, H. (2017), Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) ile Tam Set Türkiye Muhasebe ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının (TMS/TFRS) Karşılaştırılması, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3), 153-168. DOI: https://doi.org/10.29106/fesa.348486
Bayazıtlı, E. (2010), “Muhasebe Değerleme”, Ed., Selimoğlu, S. ve E. Kaya, Envanter ve Bilançonun içinde, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Doğan, Ö. (2021), Incoterms 2020 ve TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinin Hasılat Standardı Kapsamında Raporlanması, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 14(1), 313-341. DOI: https://doi.org/10.29067/muvu.721625
Gökgöz, A. & Özdemir, H. (2015). Dış Ticarette Teslim ve Ödeme Şekillerinin TMS 18 Hasılat Standardı Çerçevesinde İncelenmesi, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(3), 105-122.
Gücenme Gençoğlu, Ü. (2017), Temel Konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS Karşılaştırması, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (76), 1-24. DOI: https://doi.org/10.25095/mufad.400056
Gücenme Gençoğlu, Ü. & Özerhan, Y. & Karabınar, S. (2013), Türkiye Finansal Raporlama Standartları, Sakarya: Ada Renk Matbaa.
Haftacı, V. (2015), Dış Ticaret İşlemleri ve Muhasebesi, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Karacan, S. & Çiftçioğlu, S. & Kutlu, T. (2018), TMS – BOBİ FRS – VUK Kapsamında Kur Farklarının Değerlendirilmesinin Karşılaştırılması, Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi, 2(1), 1-10.
Kaya, F. (2013), Dış Ticaret ve Finansmanı. 3. Baskı, İstanbul:Beta Basım Yayın.
Kaya, F. (2021), Dış Ticaret İşlemleri Muhasebesi. 3. Baskı, İstanbul:Beta Basıl Yayım Dağıtım.
Kılıç, İ. & Önal, S. (2021), Uluslararası Ticaret İşlemlerinin BOBİ-FRS, TMS/TFRS ile VUK Kapsamında Karşılaştırmalı Olarak İnceleme ve Uygulaması, Asya Studies-Academic Social Studies /Akademik Sosyal Araştırmalar, 5(16), 183-194. DOI: https://doi.org/10.31455/asya.935189
Kıymetli Şen, İ. & Özbirecikli, M. (2018), BOBİ FRS’nin Muhasebe Uygulamalarına Getirdiği Değişiklikler: BOBİ FRS, TMS/TFRS Ve Mevcut Muhasebe Sistemi Çerçevesinde Bir İnceleme, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Özel Sayı, 462-484. DOI: https://doi.org/10.29067/muvu.338425
Özkan, Ş. (2021), Türkiye Muhasebe Standartları Çerçevesinde İthalat İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi, Gümrük Ticaret Dergisi, 8(23), 44-65.
Öztürk, B. (2008), Stoklarda Değerleme, Vergi Sorunları Dergisi, 232.
Öztürk, E. & Gökçen, G. & Güleç, Ö. (2018), BOBİ FRS ve TFRS’nin Finansal Raporlara Etkileri Açısından Karşılaştırılması, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi , 3(2), 437-457. DOI: https://doi.org/10.29106/fesa.425384
Say, S. & Hakses, H. & Büyükçiçek, M. (2018), TMS Kapsamında Dış Ticaret İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi, Social Sciences Studies Journal, 4 (24), 5223-5230. DOI: https://doi.org/10.26449/sssj.987
Seyidoğlu, H.. (2003), Uluslararası Finans, 4.Baskı, İstanbul:Güzem Can Yayın.
Yılmaz, E. & Teker, S. (2020), Dış Ticaret İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi: TMS-2 Stoklar, TMS-21 Kur Değişiminin Etkileri Standartları ve VUK İle Karşılaştırılması, PressAcademia Procedia , 11 (1) , 132-137.
Yücel, S. & Öncü, M. & Akaytay, A. (2018), Türkiye’deki Güncel Muhasebe Mevzuatlarına Göre Maddi Duran Varlıkların Değerleme Hükümlerinin Karşılaştırması, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 283-304. DOI: https://doi.org/10.25204/iktisad.399484
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/3.5.20059617.pdf), (Erişim:20.08.2021)
sayılı Vergi Usul Kanunu (1961), Resmi Gazete, 10703, 10 Ocak.
no’lu VUK Genel Tebliği, https://www.gib.gov.tr/node/88514 , (Erişim:20.08.2021)
Sıra No’lu VUK Genel Tebliği, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/01/20180125-11.htm, (Erişim:20.08.2021) DOI: https://doi.org/10.4236/ojpchem.2018.81002
KGK, (2021a), https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/10265/Bu%CC%88yu%CC %88k-ve-Orta-Boy-I%CC%87s%CC%A7letmeler-I%CC%87c%CC%A7in-Finansal-Raporlama-Standard%C4%B1-(BOBI%CC%87-FRS)-2021-Su%CC%88ru%CC%88mu%CC%88 , (Erişim:01.09.2021)
KGK, (2021b), https://www.kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/3595/Ku%CC%88c%CC %A7u%CC%88k-ve-Mikro-I%CC%87s%CC%A7letmeler-I%CC%87c%CC%A7in-Finansal -Raporlama-Standard%C4%B1-Taslag%CC%86%C4%B1-kamuoyu-go%CC%88ru%CC%8 8s%CC%A7u%CC%88ne-ac%CC%A7%C4%B1lm%C4%B1s%CC%A7t%C4%B1r-, (Erişim:12.07.2021)
TÜİK, (2021a), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Aralik-2020-37412, (Erişim:02.11.2021)
TÜİK, (2021b), https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kucuk-ve-Orta-Buyuklukteki-Girisim-Istatistikleri-2020-41129&dil=1, (Erişim:02.11.2021)